Engellilere Verilen Maaşlar ve Düzenli Yardımlar

   A) Engelli Aylığı (2022 Aylığı) Bağlanması:

•2022 maaşı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı(SYDV) tarafından  %40 ve üzeri Özel gereksinimi bulunan, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığından  hiçbirine tabi olmayan ve muhtaçlığı ilgili SYDV'ler tarafından belgelenen 18 yaşından büyük Özel gereksinimli bireylere ya da 18 yaşından küçük Özel gereksinimli yakını bulunanlara verilen maddi bir haktır. Bu koşulları taşıyanlar bulunduğu yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvuru yaparak 2022 sayılı yasa gereğince aylık bağlanmasını talep edebilirler. Başvuru sonrası gelir kriterleri değerlendirilir. Hanenin toplam gelirini (menkul-    gayrimenkul), hanede ikamet eden kişi sayısına bölündüğünde net asgari ücretin üçte birini geçmemesine dikkat edilir. 2022 engelli maaşları aylık olarak verilmektedir. 2022 aylığında Özel gereksinimli bireyler için özel gereksinim oranına göre 2 kademe söz konusudur: %40 ila %69 arasında Özel gereksinim oranına sahip engelli maaşı ve %70 ve üzeri Özel gereksinim oranına sahip engelli maaşı. %70 ve üzeri Özel gereksinim oranına sahip Özel gereksinimli bireyler %40 – %69 engel oranına sahip Özel gereksinimli bireylere oranla daha yüksek aylık almaktadırlar. 

•Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan bir gelir veya aylık hakkından faydalananlar, isteğe bağlı prim ödeyenler, tarım sigortalısı ile birlikte kuruma prim ödeyenler engelli aylığı alamamaktadır.  

   B) Muhtaç Aylığı Bağlanması:

Muhtaçlık aylığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından annesi ya da babası olmayan 18 yaş altı muhtaç çocuklar ile %40 ve üzeri Özel gereksinimli olan muhtaçlara;

•Sosyal güvencesi olmaması,

•Herhangi bir gelir veya aylığı bulunmaması (Evde bakım ücreti veya 2022 sayılı kanundan aylık alanlar da başvuramazlar.)

•Mahkeme kararı veya kanunla bakım altına alınmamış olması, 

•Gelir getirici taşınır ve taşınmaz malı mevcut olmaması veya olup da bunlardan elde edeceği aylık ortalama gelirinin bu yönetmelikle belirlenen muhtaç aylığı miktarını geçmemesi şartı ile bağlanabilir.

C) Evde Bakım Ücreti Verilmesi: Evde Bakım Aylığı

•Engelli Sağlık Kurulu Raporunda engel oranı %50 ve üzerinde olup, “Ağır Engelli” ibaresi bulunan ve başka bir birey olmadan kendi bakımını üstlenemeyecek Özel gereksinimli bireyler için şahsın bakımını üstlenen kişilere Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafında her ay düzenli olarak  verilen bir destektir.  

•Sosyal güvencesi olsun veya olmasın, her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirlerinin toplamı esas alınmak suretiyle; haneye giren toplam gelirin hanedeki birey sayısına bölündüğünde kişi başı aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının üçte ikisinden daha az olan bakıma muhtaç engellilere, resmi veya özel bakım merkezlerinde ya da ikametgâhlarında bakım hizmeti verilmesi devletçe sağlanmaktadır. 

•Ölen Anne ve Babalarının SGK Güvencesinden Yararlananlar İçin;

Böyle bir durumda malullük oranı önemli olmaktadır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 34. Maddesi uyarınca;  

1. Anne veya babaları ölmüş, %60 ve üzeri oranında malul olduğu anlaşılan çocuklara, ölen Anne veya babasının 5510 sayılı kanun uyarınca hesaplanan aylığının %25'i oranında aylık bağlanmaktadır. Bu madde kapsamında yer alan çocuklar bu aylıktan ömür boyu yararlanabilmektedir. Bu aylıktan yararlanmak isteyenlerin %60 oranının üzerinde malul olması, 2022 maaşı almıyor olması ve sigortalı olarak çalışmaması gerekmektedir.

2. %60 oranının altında malul olan çocuklarda;

Bu durumda lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklarına %25, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kadınların, her birine aylığın %25'i oranında aylık bağlanmaktadır. 

•Engelli Maaşları ve Haciz

Özel gereksinimli bireyin aldığı sosyal yardım kapsamındaki maaşlar haczedilemez. Kişi kendi aldığı engelli maaşını isteyerek de olsa haczettiremez.